ศูนย์วัฒนธรรมไทยวน

ต.ต้นตาล อ.เสาไห้ จ.สระบุรี เสาไห้ สระบุรี 18160

รายละเอียดเกี่ยวกับที่เที่ยว

ตั้งอยู่ที่อำเภอเสาไห้ เป็นเรือนไม้ทรงไทยที่ มีอายุประมาณ 80-100 ปี เจ้าของบ้านคือ อาจารย์ทรงชัย วรรณกุล ผู้จัดสถานที่แห่งนี้ให้เป็นแหล่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่นของชาวไทยวน ซึ่งเป็นชาวไทกลุ่มหนึ่งที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ทางตอนเหนือของประเทศไทย บริเวณเชียงแสน และอพยพเข้ามาอยู่ที่นี่ บริเวณริมแม่น้ำป่าสักเมื่อกว่า 200 ปีที่แล้ว จัดแสดงรวบรวมภาชนะ อาวุธ เครื่องมือทำมาหากิน และผ้าทอลายโบราณที่มีอายุกว่าร้อยปี ได้แก่ ผ้ามุกยกดอก ผ้าลายขิด ผ้าจก

ชาวไทยวนในสระบุรี แรกเริ่มอาศัยอยู่ตามสองฝั่งของแม่น้ำป่าสัก ทั้งซ้ายและขวา เหนือจรดใต้ ใช้ชีวิตโดยผู้หญิงทำนา เลี้ยงลูก และทอผ้า ส่วนผู้ชายมีอาชีพทำนา หาฟืน เลี้ยงสัตว์ และจักสาน ต่อมา ปัจจุบัน ชาวไทยวนในสระบุรีสืบเชื้อสายกันมาถึง 5 ชั่วคน นับได้ 205 ปี จำนวนชาวไทยวนนับได้ราว 80,000 คน กระจายอยู่ในทุกอำเภอของสระบุรี อำเภอที่มีชาวไทยวนอาศัยอยู่มากที่สุดคือ อำเภอเสาไห้

อำเภอเสาไห้ จึงนับเป็นอีกถิ่นหนึ่งของคนไทยวนที่มีสถานที่สำคัญที่น่าเที่ยวและน่าศึกษา ประกอบกับพื้นที่ริมแม่น้ำป่าสัก ทำให้วิถีชีวิตชาวไทยวนที่เสาไห้ไม่ได้แสดงให้เห็นแค่ความผูกพันของการใช้ชีวิตริมน้ำ หากแต่ยังทำให้เสาไห้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โดยเฉพาะวัฒนธรรมไทยวน ที่ยังคงรักษาความเป็นเอกลักษณ์ตั้งแต่สมัยปู่ย่าตาทวดมาจนถึงรุ่นปัจจุบัน ทั้งอาหารการกิน ประเพณี วัฒนธรรม งานหัตถกรรม รวมถึงภาษาไทยวนที่เป็นภาษาไทยสำเนียงล้านนา

หอวัฒนธรรมไทยวนสระบุรีแห่งนี้ เป็นเรือนไทยขนาดใหญ่ อายุกว่าร้อยปี มีบรรยากาศร่มรื่น และอวลไปด้วยกลิ่นอายของวิถีชีวิตผู้คนในสมัยก่อนอย่างแท้จริง สถาปัตยกรรมที่บ่งบอกถึงเอกลักษณ์ความเป็นไทยวนก็คือ เรือนแบบเชียงแสนหรือเรือนกาแล ซึ่งเป็นไม้ที่ไขว้อยู่บนหลังคาเหนือจั่ว เรือนส่วนบนจะผายออก เรียกว่า เรือนอกโตเอวคอด เมื่อชาวเชียงแสนอพยพมาอยู่สระบุรี ก็ปลูกเรือนกาแลอยู่อาศัยกัน

นอกจากนี้ หอวัฒนธรรมไทยวนสระบุรียังใช้เป็นสถานที่ถ่ายทำละครและรับเป็นสถานที่จัดเลี้ยงในวาระต่างๆอีกด้วย